Programy motywacyjne oparte na „innych prawach majątkowych” – czy korzystają z preferencyjnego opodatkowania?

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) zawiera od 2018 r. definicję programów motywacyjnych. Nowelizacja, którą ją wprowadzono, miała rozwiać wszelkie wątpliwości związane z możliwością wdrażania takich programów oraz sposobów ich opodatkowania zarówno po stronie uczestnika, jak i organizatora programu. Przed 1.01.2018 r. w przepisach nie można było znaleźć żadnych regulacji dotyczących programów motywacyjnych.

Niestety po wprowadzeniu owych przepisów okazało się, że są one niedoprecyzowane.

Na jakich instrumentach można oprzeć program skierowany do członków zarządu i managementu?

Jak już wskazywaliśmy w poprzednim wpisie: Akcyjne programy motywacyjne w rozumieniu ustawy o PIT – definicja programu motywacyjnego nakreśla ramy jego funkcjonowania, tj.:

  • program powinien być utworzony na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (dalej: WZA),
  • uczestnikiem programu powinna być osoba, która otrzymuje od organizatora świadczenia z tytułu umowy o pracę lub działalności wykonywanej osobiście;
  • w wyniku realizacji programu uczestnik nabywa prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z papierów wartościowych, realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych, praw pochodnych lub innych praw majątkowych.

Wątpliwości budzi między innymi pojęcie „innych praw majątkowych”, które nie zostało zdefiniowane w ustawie o PIT, a które wyszczególniono w przepisach dot. programu motywacyjnego.

Co z programem opartym o warranty subskrypcyjne?

Zważając na dosłowne brzmienie przepisów o programach motywacyjnych, można dojść do wniosku, że nie uwzględniają one warrantów subskrypcyjnych, a co za tym idzie, że program motywacyjny oparty o warranty (a więc instrumenty określone w samym kodeksie spółek handlowych, a także ustawie o obrocie instrumentami finansowymi) nie będzie spełniać przesłanek ujętych w ustawie o PIT. Warranty nie zostały bowiem ujęte w ww. art. 3 lit. b ustawy o obrocie – do którego odsyła bezpośrednio definicja programu – lecz w lit. a. W tej sytuacji uczestnik programu nie miałby możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania, które ustawodawca przewidział w związku z udziałem w programie motywacyjnym.

Czy warranty można uznać za „inne prawa majątkowe”?

Jak się okazuje, istnieje możliwość uznania warrantów subskrypcyjnych jako „innych praw majątkowych”, a zatem programy motywacyjne skonstruowane w oparciu o nie, mają szanse na skorzystanie z odroczenia opodatkowania ujętego w art. 24 ust. 11b ustawy o PIT.

W ostatnim czasie Dyrektor Krajowej informacji Skarbowej (KIS) wydał pozytywne interpretacje indywidualne prawa podatkowego w tymże zakresie.

Wnioskodawcy w uzasadnieniu wniosku o interpretację wskazywali m.in., że:

  • warrant jako prawo majątkowe służy do realizacji interesu majątkowego osoby, której go przyznano w świetle art. 44 kodeksu cywilnego;
  • ustawodawca w art. 24 ust. 11b ustawy o PIT nie wykluczył jednoznacznie warrantów, jednocześnie ustalając otwarty katalog praw majątkowych;
  • nowelizacja ówczesnych przepisów miała na celu ułatwienie, a nie utrudnienie konstruowania programów motywacyjnych.

Organ natomiast, wydając pozytywną interpretację podkreślił, iż:

„należy zauważyć, że wskazane w tym przepisie dwa najczęściej występujące instrumenty finansowe, które inkorporują prawo do objęcia lub nabycia akcji: papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz pochodne instrumenty finansowe w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mają charakter przykładowego wskazania takich praw, z realizacji których możliwe jest faktyczne objęcie lub nabycie akcji. O tym, że w ramach programu motywacyjnego dopuszczone są również inne sposoby nabywania akcji, świadczy użycie w tym przepisie zwrotu “lub realizacji innych praw majątkowych”, co również odnosi się do realizacji praw z papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. (…) Biorąc powyższe pod uwagę zgodzić należy się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, zgodnie z którym warrant subskrypcyjny spełnia wszelkie przesłanki zakwalifikowania go jako inne prawo majątkowe, którego realizacja pozwala na objęcie akcji w spółce akcyjnej. A zatem warranty są “innymi prawami majątkowymi” w rozumieniu art. 24 ust. 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Powyższe stanowisko zostało wyrażone przez Dyrektora KIS m.in. w interpretacji z dnia 25 września 2019 r. znak: 0114-KDIP3-2.4011.364.2019.2.MG.

Zważając jednak na fakt, że ww. przedstawiona interpretacja przepisu art. 24 ust. 11b ustawy o PIT nie stanowi jeszcze ugruntowanej praktyki, każdy przypadek programu motywacyjnego należy weryfikować w sposób indywidualny.

Autor: Paulina Miałkowska