05 sty Postępująca cyfryzacja procesu inwestycyjnego
Wczoraj (04.01.2020 r.) w Dzienniku Ustaw ogłoszona została ustawa o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa[1]. Zawiera ona szereg rozwiązań, które w zamyśle ustawodawcy wspierają rozwój budownictwa komunalnego i społecznego budownictwa czynszowego[2]. Jakie usprawnienia wprowadzają nowe przepisy?
Elektroniczne wnioski w procesie budowlanym
Po wejściu w życie ustawy składanie części wniosków oraz zgłoszeń w procesie budowlanym będzie możliwe także w formie elektronicznej, za pośrednictwem udostępnionego przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego generatora wniosków – aplikacji e-budownictwo[3]. Już teraz strona e-budownictwo.gunb.gov.pl umożliwia wygenerowanie dziewięciu wniosków oraz jednego oświadczenia, a według deklaracji Ministerstwa i GUNB kolejne wzory są przygotowywane. Obecnie po wygenerowaniu wniosku nie można przesłać go do Organu drogą elektroniczną – należy je wydrukować i złożyć w formie tradycyjnej.
Po wejściu w życie przepisów, w formie elektronicznej będzie można złożyć m.in. wniosek o pozwolenie na budowę, wniosek o pozwolenie na rozbiórkę, a także dokonać zgłoszenia budowy lub dokonać zgłoszenia zawiadomienia o terminie rozpoczęcia robót budowlanych. Ustawa zakłada szeroki dostęp uczestników procesu inwestycyjnego do wprowadzanych rozwiązań. Wnioski oraz zgłoszenia podpisywane będą przy wykorzystywaniu profilu zaufanego.
Skany lub kopie załączników zamiast oryginałów
Dotychczas większość załączników do wniosków lub zgłoszeń w ramach procesu inwestycyjnego była składana w oryginale lub w formie odpisu poświadczonego za zgodność z oryginałem (np. przez adwokata lub radcę prawnego). Przyjęta ustawa uprościła składanie załączników, zarówno w formie elektronicznej, jak i tradycyjnej.
W wielu przypadkach załączane dokumenty (np. pozwolenia, uzgodnienia, opinie), których oryginały uczestnicy procesu inwestycyjnego posiadają najczęściej tylko w formie papierowej, będą mogły zostać dołączone do wniosku lub zgłoszenia w formie kopii. Dzięki temu, składając wniosek lub dokonując zgłoszenia za pośrednictwem aplikacji e-budownictwo, w zupełności wystarczające będzie zeskanowanie posiadanych oryginałów dokumentów i przesłanie ich za pośrednictwem aplikacji. Zmiana wprowadzona jest w celu zapewnienia sprawnego działania aplikacji e-budownictwo, ale znajdzie zastosowanie także do wniosków i zgłoszeń w formie papierowej (część załączników będzie również mogła mieć tu formę kopii).
Składając wniosek lub dokonując zgłoszenia należy zatem uważnie czytać przepisy prawa budowlanego. Niektóre dokumenty dalej będą musiały być przesłane do organu w oryginale lub w formie odpisu poświadczonego za zgodność – np. dziennik budowy przy zawiadomieniu o zakończeniu budowy. Co ciekawe, ustawodawca dopuścił złożenie wniosku lub zgłoszenia w formie elektronicznej także tam, gdzie obligatoryjny załącznik stanowi dokument, który może zostać przesłany do organu tylko w oryginale – jest tak w przypadku wyżej wspomnianego zawiadomienia o zakończeniu budowy.
Zawiadomienie o zakończeniu budowy a dziennik budowy
Zgodnie z nowymi przepisami, od 1 lipca 2021 roku zawiadomienie o zakończeniu budowy będzie można złożyć w formie dokumentu elektronicznego. Jednocześnie bez zmian pozostaje art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane[4], zgodnie z którym do zawiadomienia o zakończeniu budowy inwestor obowiązany jest dołączyć oryginał dziennika budowy. Według zapowiedzi Generalnego Inspektora Nadzoru Budowlanego, trwają prace w celu wprowadzenia tzw. Elektronicznego Dziennika Budowy (EDB)[5]. Nie wydaje się jednak prawdopodobne, aby EDB został przygotowany wraz z niezbędnymi przepisami, a następnie wdrożony do 1 lipca 2021 roku. Zagadką pozostaje zatem, czy według urzędników dopuszczalne będzie złożenie elektronicznego zawiadomienia o zakończeniu budowy, za którym w ślad przesłany zostanie oryginał dziennika budowy, czy też do czasu wdrożenia EDB nie będzie możliwości złożenia zawiadomienia o zakończeniu budowy w formie elektronicznego dokumentu.
Projekt budowlany w formie elektronicznej
Ustawodawca postanowił także, że od 1 lipca do wniosku o pozwolenie na budowę dopuszczalne będzie załączenie projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego w wersji elektronicznej, a nie jak dotychczas w wersji papierowej. Oznacza to, że na etapie składania wniosku o pozwolenie na budowę dopuszczalne będzie złożenie w formie elektronicznej dwóch z trzech części projektu budowlanego na zasadach obowiązujących od dnia 19 września 2020 roku. Trzecią część, tj. projekt techniczny przedkłada się do organu dopiero na etapie składania wniosku o wydanie decyzji o pozwolenie na użytkowanie lub zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego – projekt techniczny również będzie mógł zostać złożony w formie elektronicznej.
Projekt (zagospodarowania działki lub terenu, architektoniczno-budowlany, techniczny) będzie można przesłać w wersji elektronicznej składając wniosek za pośrednictwem aplikacji e-budownictwo lub załączając nośnik z wersją elektroniczną do wniosku składanego w formie tradycyjnej (np. na płycie CD), a przynajmniej na to wskazuje brzmienie uchwalonej ustawy. Należy pamiętać, że dokument składany w wersji elektronicznej, to nie to samo co elektroniczna kopia dokumentu. Przesłanie do organu skanów lub fotokopii projektu nie będzie wystarczające.
Trudno jest dzisiaj w pełni przewidzieć jak w praktyce funkcjonować będą nowe rozwiązania. Z całą pewnością wiele zależeć będzie od tego, jak urzędy zostaną przygotowane na wprowadzone zmiany, a także od przyjętej przez urzędników praktyki. Według deklaracji GNUB wdrażane rozwiązania są szeroko testowane i konsultowane, ale o tym, czy są w pełni funkcjonalne, przekonamy się po wejściu w życie przepisów. Część rozwiązań wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, a cześć od dnia 1 lipca 2021 roku. Niektóre funkcjonalności aplikacji e-budownictwo są w dalszym ciągu przygotowywane. Data wejścia w życie przepisów może zostać przesunięta, w zależności od tego jak będą szły postępy w przygotowywaniu aplikacji e-budownictwo.
[1] https://www.dziennikustaw.gov.pl/D2021000001101.pdf
[2] https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/AB0666D6F3BF4AD6C12585BC003F11E4/%24File/534-uzas.docx
[3] https://e-budownictwo.gunb.gov.pl/
[4] Ustawa z dnia 07 lipca 1994 roku – prawo budowlane (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1333)
[5] https://www.gunb.gov.pl/strona/cyfryzacja