12 lut Przekształcanie spółki – najważniejsze informacje (cz. II)

W poprzednim artykule dotyczącym przekształcenia spółki wskazaliśmy, kto i w co może się przekształcić (praktycznie każda spółka handlowa w inna spółkę) oraz ile trwa taka procedura (artykuł dostępny tutaj). W poniższym wpisie wskażemy, jakie dokumenty powstają w związku z przekształceniem i jakie kwestie mogą dodatkowo utrudnić cały proces.

Jakie dokumenty są niezbędne do przekształcenia spółki?

1. Plan przekształcenia wraz z załącznikami:

• sprawozdaniem finansowym sporządzonym dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia (np. sprawozdanie sporządzone na dzień 31.01 można przedłożyć wspólnikom najpóźniej do końca lutego 2021).

KSH nie precyzuje formy takiego sprawozdania, w praktyce stosuje się zazwyczaj formę pisemną.

• projektem uchwały w sprawie przekształcenia spółki,
  • projektem umowy albo statutu spółki przekształconej,
  • w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną: wyceną składników majątku (aktywów i pasywów) spółki przekształcanej.

Plan przekształcenia przygotowuje zarząd albo wszyscy wspólnicy prowadzący sprawy spółki przekształcanej.

Forma planu przekształcenia: pisemna; w spółce jednoosobowej akt notarialny.

Warto dopracować umowę spółki / statut na tym etapie, tak aby odpowiadał potrzebom wspólników / akcjonariuszy w przyszłości. Na przykład, statut spółki akcyjnej może wprowadzać pewne uprzywilejowanie osobiste akcjonariuszy – założycieli w zakresie prawa powołania członków rady nadzorczej. Takie kwestie warto zabezpieczyć już na etapie przekształcenia, przed planowanym debiutem giełdowym na NewConnect (alternatywny system obrotu) / rynku głównym Giełdy Papierów Wartościowych.

• Opinia biegłego rewidenta

W przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną niezbędne jest zbadanie planu przekształcenia w zakresie jego poprawności i rzetelności przez biegłego rewidenta (również w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy – osoby fizycznej). W tym zakresie konieczne jest sporządzenie wniosku do sądu o wyznaczenie biegłego rewidenta.

W praktyce możliwe jest wskazanie we wniosku spółki konkretnego biegłego rewidenta (sąd jednak nie jest związany taką sugestią).

• Dwukrotne zawiadomienia wspólników – w określonych sytuacjach może być to e-mail, np. jeżeli w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością dany wspólnik wyraził zgodę na taką formę komunikacji.

Zawiadomienie zawiera: istotne elementy planu przekształcenia oraz opinii biegłego rewidenta (jeżeli została sporządzona), miejsce i termin, w którym można zapoznać się z pełną treścią planu, załączników, opinii biegłego. Do zawiadomienia dołącza się także projekt uchwały o przekształceniu, projekt umowy spółki / statutu spółki przekształconej.

• Protokół notarialny z uchwałą o przekształceniu.

W zależności od kierunku przekształcenia, KSH wprowadza określone wymogi np.:

• przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną – za przekształceniem muszą wypowiedzieć się wszyscy wspólnicy;

• przekształcenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną – za przekształceniem muszą wypowiedzieć się wspólnicy reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego, większością ¾ głosów (chyba że coś innego wynika z umowy spółki).

• Wniosek do KRS oraz ogłoszenie w MSiG (dyskusyjne czy ogłoszenie w MSiG powinno zostać dokonane dodatkowo, czy wystarczy ogłoszenie w związku z wpisem przekształcenia do KRS).

Wniosek składają wszyscy członkowie zarządu / wspólnicy mający prawo reprezentowania spółki przekształconej.

Co może utrudnić przekształcenie spółki (wybrane zagadnienia)?

Na wczesnym etapie rozwoju spółki, kapitały własne spółki mogą przyjmować wartości ujemne (m.in. z uwagi na ponoszone koszty rozwoju działalności i zaciągnięte zobowiązania). Jeżeli w sprawozdaniu finansowym spółki wartość kapitałów własnych jest zbyt niska, by po przekształceniu pokryć wymaganą w przepisach o spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółce akcyjnej minimalną wartość kapitału zakładowego, lub nawet ujemna, może to stanowić przeszkodę w przekształceniu spółki.

Powyższa sytuacja może m.in. spowodować:

• że biegły rewident odmówi wydania opinii z badania sprawozdania finansowego sporządzonego dla celów przekształcenia,

• pojawi się problem z zarejestrowaniem przekształcenia przez sąd rejestrowy – z uwagi na fakt, że kapitał własny spółki przekształcanej nie będzie wystarczający na pokrycie minimalnego kapitału zakładowego w spółce akcyjnej (100 000 zł).

W takiej sytuacji można rozważyć kilka potencjalnych działań np. dokapitalizowanie spółki przed jej przekształceniem lub też wniesienie nowych wkładów w trakcie przekształcenia spółki. Osobną kwestią pozostaje ewentualne spełnienie przesłanek niewypłacalności w sytuacji ujemnych aktywów netto (w rozumieniu Prawa upadłościowego). Jest to istotne, ponieważ spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku oraz spółka w upadłości nie może być przekształcana.

Przekształcenie może również wiązać się z dodatkowymi obowiązkami wobec Krajowego Ośrodka Wspierania Rolnictwa (KOWR), w sytuacji gdy spółka przekształcana spółka jest właścicielem nieruchomości rolnych. Kwestia konieczności zawiadomienia o zbyciu nieruchomości i możliwości złożenia przez KOWR oświadczenia o nabyciu nieruchomości rolnej każdorazowo wymaga weryfikacji przed przystąpieniem do przekształcenia spółki.

Przekształcenie spółki jest procesem dość formalistycznym, natomiast jego odpowiednie zaplanowanie z pewnością ułatwi jego sprawne zrealizowanie i zminimalizuje ryzyko popełnienia ewentualnego błędu (co mogłoby na przykład wydłużyć ten proces).