02 cze Krajowy Plan Odbudowy a pomoc publiczna
Ostatnio sporo się mówi na temat Krajowego Planu Odbudowy. Da on możliwość sięgnięcia po środki z nowego unijnego funduszu, które pomogą w rozwoju gospodarki wychodzącej z kryzysu wywołanego koronawirusem. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje porządkujące zagadnienie KPO.
Środki dla Polski
W ramach Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (przyjętego Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r.) Polska będzie miała do dyspozycji ok. 58,1 mld euro, w tym:
- 23,9 mld euro w formie dotacji,
- 34,2 mld euro w pożyczkach.
Środki te musza zostać wykorzystane do 2026 roku.
Wobec tego, że Polska gospodarka na tle Europy była jedną z tych, które radziły sobie najlepiej, nasz Krajowy Plan Odbudowy koncentruje się na komponencie prorozwojowym (zwiększania odporności). W praktyce oznacza to wsparcie dla takich obszarów, jak:
- Odporność i konkurencyjność gospodarki
- Transformacja cyfrowa
- Energia i zmniejszenie energochłonności
- Dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia
- Zielona i inteligentna mobilność.
Z początkiem maja Polska oficjalnie przesłała projekt KPO Komisji Europejskiej, która ma dwa miesiące na jego ocenę. Ostateczny tekst i zakres otrzymanego wsparcia powinien być więc znany z początkiem lata. Kolejnym etapem wdrażania będzie przygotowanie i przyjęcie lub dostosowanie krajowych podstaw prawnych, które stanowić będą programy pomocowe, w oparciu o które odpowiednie instytucje będą mogły udzielać wsparcia beneficjentom. Programy takie ruszą najwcześniej w czwartym kwartale br.
Zasady ogólne pomocy publicznej a Krajowy Plan Odbudowy
Wsparcie pochodzące ze środków KPO skierowane do przedsiębiorców, podlega reżimowi pomocy publicznej. KE nie zdecydowała się na przygotowanie odrębnego, dedykowanego dla realizacji tej inicjatywy, zestawu przepisów. Wobec tego państwa członkowskie, projektując zakres wsparcia, muszą mieć na uwadze obecnie obowiązujące zasady ogólne (tj. np. regionalna pomoc inwestycyjna, pomoc na badania, rozwój i innowacje, pomoc na ochronę środowiska i energetykę, pomoc na rzecz IPCEI, pomoc de minimis czy sektorowe przepisy odnoszące się do sieci szerokopasmowych, czy transportu). Prawdopodobnie największą wagę w praktycznej implementacji projektów, będą miały przepisy rozporządzenia ogólnego w sprawie wyłączeń blokowych (tzw. GBER). Umożliwiają one udzielanie pomocy bez obowiązku uprzedniego zgłoszenia planów pomocy Komisji Europejskiej (zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE).
Zasady te, oprócz swoich największych zalet (zwolnienia z obowiązku notyfikacji oraz znajomości tych przepisów przez podmioty krajowe), mają jednak swoje ograniczenia, które w przypadku dużych projektów mogą powodować obowiązek notyfikacji.
Część z projektowanych przez Polskę oraz inne państwa członkowskie inicjatyw realizowanych będzie jako ważne projekty, będące przedmiotem wspólnego europejskiego zainteresowania (IPCEI). Obecnie jako kraj bierzemy udział w inicjatywach IPCEI w obszarze technologii wodorowych, mikroelektroniki oraz infrastruktury i usług chmurowych następnej generacji.
O konkretnych rozwiązaniach będziemy Państwa na bieżąco informować.
