29 wrz Prosta spółka akcyjna na tle pozostałych spółek kapitałowych
W ostatnim wpisie omówiliśmy nowy, nieznany dotychczas – kapitał akcyjny w prostej spółce akcyjnej. Stanowi on jedną z głównych cech odróżniających z pozostałymi spółkami kapitałowymi, dlatego nie sposób pominąć porównania nowej formy prowadzenia działalności na tle spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółki akcyjnej.
Jakie nowości znajdziemy w znowelizowanym KSH?
Czy znajdziemy podobne zasady? O tym poniżej.
Założenie prostej spółki akcyjnej a sp. z o.o. czy spółki akcyjnej
Zarówno wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jak i akcjonariusze prostej spółki akcyjnej mogą zawiązać spółkę korzystając z wzorca umowy udostępnionego w systemie elektronicznym S-24. Powyższe uprawnienie przysługuje jedynie w sytuacji, gdy przedmiotem wkładu wspólników będzie wkład pieniężny. Wniesienie wkładów niepieniężnych (aportu) zobliguje wspólników do zawarcia umowy spółki w tradycyjnej formie tzn. aktu notarialnego.
Elektroniczna forma rejestracji spółki za pośrednictwem S-24 nie została przewidziana w spółce akcyjnej (niezależnie od wnoszonych wkładów). W konsekwencji oznacza to, że statut spółki akcyjnej może zostać zawarty jedynie w formie aktu notarialnego.
Prosta spółka akcyjna, podobnie, jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółka akcyjna, nie może być założona przez jednoosobową sp. z o.o[1].
Wymogiem utworzenia spółki akcyjnej jest zasilenie kapitału zakładowego w wysokości minimum 100.000 PLN, zaś w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością – 5.000 PLN. Przewagą prostej spółki akcyjnej jest minimalny wkład. Dla jej utworzenia wystarczy bowiem 1 PLN zasilający kapitał akcyjny.
W poprzednim artykule pisaliśmy więcej o tym, jak prawidłowo założyć prostą spółkę akcyjną.
Podział organów
Przepisy o prostej spółce akcyjnej wprowadziły nieznaną dotychczas strukturę organów spółki opartą na tzw. koncepcji monistycznej. Zamiast zarządu oraz rady nadzorczej w spółce może funkcjonować Rada Dyrektorów łącząca w sobie funkcje tychże organów.
Rada Dyrektorów jest organem uprawnionym zarówno do prowadzenia spraw spółki, nadzoru oraz jej reprezentacji. Może być powołana alternatywnie – zamiast Zarządu.
Do tej pory w spółkach kapitałowych, powyższe czynności (tj. reprezentacja i nadzór) nie były skupione w jednym organie.
W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, (co do zasady) funkcjonują dwa organy – organ właścicielski, czyli Zgromadzenie Wspólników oraz wykonawczy – Zarząd. W sytuacji jednak, gdy kapitał zakładowy w sp. z o.o. przekroczy 500.000 złotych, a wspólników będzie więcej niż 25, w spółce należy ustanowić radę nadzorczą (lub komisję rewizyjną).
W spółce akcyjnej natomiast ustanowienie Rady Nadzorczej składającej się od 3 członków a w spółkach publicznych co najmniej 5 jest obligatoryjne.
Dokładna charakterystyka organów, została przedstawiona tutaj.
Zawieranie umów pomiędzy spółką, a członkiem zarządu
W nowym rozdziale KSH, poświęconym prostej spółce akcyjnej znajdziemy wymóg zachowania tzw. szczególnej reprezentacji w formie, jaka obowiązuje dotychczas w sp. z o.o. i spółce akcyjnej.
W umowie między spółką a członkiem Zarządu, jak również w sporze z nim, spółkę reprezentować będzie pełnomocnik powołany uchwałą akcjonariuszy albo Rada Nadzorcza na podstawie art. 30067.
Obowiązek zachowania szczególnej reprezentacji także w Prostej Spółce Akcyjnej nie znajdzie zastosowania w przypadku, gdy jedyny akcjonariusz spółki pełni jednocześnie funkcję członka Zarządu. W takiej sytuacji czynność prawna między tym akcjonariuszem a reprezentowaną przez niego spółką wymagać będzie zachowania formy aktu notarialnego[2].
Wkłady oraz termin na ich wniesienie
Znowelizowany KSH dopuszcza wniesienie wkładów w PSA w postaci świadczenia pracy lub usług oraz prawa niezbywalnego, czego w sp. z o.o. oraz spółce akcyjnej nie przewidziano.
W PSA termin na wniesienie pozostałych wkładów (za wyjątkiem wkładu minimalnego – 1 PLN) wynosi 3 lata od rejestracji spółki. W sp. z o.o. wszystkie wkłady muszą być wniesione jeszcze przed rejestracją spółki (chyba, że spółka została zawarta przy pomocy wzorca – wówczas termin ten wynosi 7 dni od dnia jej wpisu do rejestru. W przypadku spółki akcyjnej nie ma terminu na wniesienie wkładów pieniężnych ponad minimalną 25.000,00 PLN, natomiast termin na wniesienie wkładów niepieniężnych przewyższających kwotę 25.000,00 PLN wynosi rok od rejestracji spółki.
Tematyka wnoszenia wkładów do prostej spółki akcyjnej została poruszona w poniższym wpisie: https://cowprawiepiszczy.com/2021/08/wklad-w-prostej-spolce-akcyjnej/
Rozwiązanie spółki
Przepisy regulujące PSA dopuszczają, aby uchwałą walnego zgromadzenia podjętą większością ¾ głosów przy obecności akcjonariuszy posiadających co najmniej ½ ogólnej liczby akcji doszło do rozwiązania spółki w drodze przejęcia majątku przez oznaczonego akcjonariusza (o ostatecznym przejęciu decyduje sąd rejestrowy po rozpatrzeniu interesów pozostałych wierzycieli oraz akcjonariuszy).
Powyższego rozwiązania nie znajdziemy natomiast w regulacjach dotyczących sp. z o.o., czy spółki akcyjnej.
Co do samej likwidacji – w PSA przewidziano prostszą procedurę, w porównaniu do dotychczasowej funkcjonującej w pozostałych spółkach kapitałowych. Należy przygotować jedno ogłoszenie o likwidacji (termin 3 miesięczny na składanie roszczeń ewentualnych wierzycieli). W sp. z o.o. wygląda to analogicznie, jednak podział majątku nie może nastąpić przed upływem 6 miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli (w PSA nie ma sztywnego terminu). Likwidacja spółki akcyjnej następuje natomiast poprzez 2 ogłoszenia w odstępie nie krótszym niż 2 tygodnie (termin 6-cio miesięczny na zgłaszanie roszczeń (podział majątku nie może nastąpić przed upływem 12 miesięcy od daty ostatniego ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli).
W znowelizowanym KSH znajdziemy wiele mechanizmów odróżniających PSA od znanych nam spółek kapitałowych, jak i postanowień, które funkcjonowały dotychczas w sp. z o.o., czy w spółce akcyjnej.
Prosta spółka akcyjna winna dawać założycielom swobodę, jakiej często nie można było znaleźć w dotychczasowych przepisach KSH. Dlatego też przewidziany został m.in. wkład minimalny (1 PLN) na zasilenie kapitału akcyjnego, wprowadzono akcje beznominałowe, wniesienie wkładów przez wspólników w postaci świadczenia pracy bądź usług, jak i swobodną wypłatę z zysku czy prostszą procedurę likwidacyjną. Niemniej niektóre rozwiązania pozostały zbliżone do tych, które już znamy – jak zasada tzw. szczególnej reprezentacji, czy też sposoby zakładania spółek.
[1] Art. 3001 § 2 KSH;
[2] art. 30067 KSH;