05 paź Założenia ustawy o sygnalistach

Wczoraj (04.10) w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów pojawiły się założenia projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (sygnalistów). Ma on zostać przyjęty w IV kwartale tego roku.

Jakie są założenia projektu?

• Ochrona będzie przysługiwać osobie dokonującej zgłoszenia nieprawidłowości bez względu na podstawę i formę świadczenia pracy;
• Ochroną zostaną objęte również osoby świadczące pracę na rzecz podmiotów, z którymi pracodawca utrzymuje relacje gospodarcze (wykonawcy, dostawcy itp.) oraz osoby zgłaszające informacje o naruszeniach w kontekście związanym z pracą (akcjonariusze, wspólnicy, członkowie organów);
• Sytuacja prawna sygnalisty zostanie wzmocniona na gruncie ewentualnych postępowań sądowych dotyczących zgłaszającego poprzez odwrócenie ciężaru dowodu (model zbliżony do przyjętego w postępowaniach z tytułu naruszenia zasady równego traktowania);
• W związku ze zgłoszeniem wyłączone zostaną m.in.: możliwość ponoszenia przez sygnalistę odpowiedzialności za szkodę, wszczęcie oraz prowadzenie wobec zgłaszającego postępowań o zniesławienie lub naruszenie dóbr osobistych oraz postępowań dyscyplinarnych;
• Wprowadzona zostanie sankcja bezskuteczności wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z powodu dokonania zgłoszenia;
• Zgłoszenie będzie mogło zostać dokonane za pomocą kanałów wewnętrznych, zewnętrznych oraz za pomocą ujawnienia publicznego;
• Wewnętrzna procedura zgłaszania nieprawidłowości będzie stanowiła wewnątrzzakładowy akt prawny;
• W przypadku zgłoszeń zewnętrznych i wewnętrznych uprawnieniem sygnalisty będzie możliwość monitorowania toku sprawy (uzyskanie informacji zwrotnych);
• Przepisom ustawy podlegać będą podmioty sektora publicznego i prywatnego, zatrudniające co najmniej 50 pracowników – UWAGA! W założeniach nie ma jasnej informacji, czy ustawa będzie miała od razu zastosowanie do przedsiębiorców zatrudniających od 50 do 250 pracowników. Być może ustawodawca nie zdecyduje się na wydłużenie terminów utworzenia kanałów zgłoszeń dla tej grupy.
• Rzecznik Praw Obywatelskich będzie instytucją centralną przyjmującą zgłoszenia zewnętrzne.

Przy budowaniu systemów zgłaszania nieprawidłowości ogromną rolę będzie odgrywał czas, dlatego też będziemy na bieżąco informować o statusie projektu.