17 lis Czy przedsiębiorcy powinni obawiać się zmian, jakie wprowadzi dyrektywa Omnibus?
Przedsiębiorców działających w ramach B2C, szczególnie w branży e-commerce czy reklamowej, czekają niebawem spore zmiany. Wszystko za sprawą nowelizacji prawa konsumenckiego, wynikającej z konieczności implementacji unijnych regulacji, tzw. dyrektywy Omnibus[1]. Projekt ustawy[2] przewiduje zmiany w głównych ustawach konsumenckich, tj. ustawie o prawach konsumenta, ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów, ustawie o informowaniu o cenach towarów i usług.
Zachęcamy do zapoznania się z pierwszym z cyklu artykułów, dotyczących najważniejszych zmian, które wejdą w życie już za kilka miesięcy.
Kluczowe zmiany wynikające z dyrektywy Omnibus
Nadchodzące zmiany będą dotyczyły m.in.
- konieczności informowania o najniższej cenie oferowanego towaru lub usługi,
- uregulowania kwestii związanych z przetwarzaniem recenzji oraz opinii konsumentów,
- regulacji działań na platformach typu marketplace.
Przepisy niezbędne do wykonania unijnej dyrektywy powinny zostać przyjęte i opublikowane do 28.11.2021 r., a stosowane od 28.05.2022 r. Polska ustawa ma wejść w życie trzy miesiące po jej ogłoszeniu.
Obniżka cen – rewolucja w reklamach
Jedną z największych zmian w ramach dyrektywy Omnibus jest ta związana z reklamowaniem towarów i usług. Już wkrótce komunikacja marketingowa obejmująca oznaczanie cen ulegnie znaczącej zmianie.
Przedsiębiorcy przeceniający towar lub usługę, obok obniżonej ceny, będą musieli przedstawić dodatkowo najniższą cenę przecenionego towaru, jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Szczególne regulacje dotyczą towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu oraz mają krótki termin przydatności lub w przypadku, gdy są w sprzedaży krócej niż 30 dni. W takich przypadkach dyrektywa także przewiduje odpowiednie obowiązki komunikacyjne. Nowy sposób oznaczania obniżek cen dotyczy zarówno e-commerce, jak i sklepów stacjonarnych.
Nowe zasady będą obowiązywały także w przypadku reklamowania towaru lub usługi. Należy przy tym pamiętać, jak ważne dla Prezesa UOKiK są praktyki reklamowe, w szczególności dotyczące ceny. Regulator w swoich decyzjach podkreśla, że cena jest środkiem, który w najprostszy i najszybszy sposób oddziałuje na decyzje gospodarcze konsumentów.[3] Jednocześnie wydaje się, że umieszczenie informacji w tzw. legalu (adnotacji prawnej m.in. w reklamie telewizyjnej / internetowej), także może być kwestionowane przez Prezesa UOKiK, jako niewystarczające w odbiorze.
Na ten moment nie jest jasne, jakie zasady będzie należało stosować w przypadku niektórych form promocji – np. wielosztuki, obniżki prezentowane w stosunku do większego kręgu asortymentu. Tego typu przekazy marketingowe mogą być w praktyce problematyczne – choć nie zakazane. Działy marketingowe staną przed wyzwaniem, aby ceny / opłaty za towary i usługi były reklamowane w atrakcyjnej formie, ale jednocześnie zawierały stosowne wyjaśnienie.
Dyrektywa Omnibus – nowy wymóg przedkontraktowy
Ważnym nowym obowiązkiem informacyjnym dla przedsiębiorców sprzedających online jest powiadomienie konsumenta o indywidualnym dostosowaniu ceny w oparciu o zautomatyzowane podejmowanie decyzji, jeżeli takie stosuje. Tym samym konieczna będzie weryfikacja stosowanych regulaminów. Należy przy tym pamiętać, że podobnie jak pozostałe elementy, informacja o profilowaniu musi być przekazana w sposób jasny i zrozumiały.
Kary finansowe
Nieprzestrzeganie nowych obowiązków dotyczących informowania o obniżonej cenie może skutkować surowymi karami finansowymi. W przypadku jednostkowych naruszeń sankcje mogą sięgać 20 000 zł lub 40 000 zł (w przypadku trzykrotności naruszeń w ciągu ostatnich 12 miesięcy). Niezależnie jednak w przypadku naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, Prezes UOKiK może nałożyć karę finansową w wysokości aż do 10% obrotu przedsiębiorcy.
Przygotowanie się do zmian w prawie konsumenckim
W związku ze zmianami nadchodzącymi wraz z dyrektywą Omnibus, przedsiębiorcy będą musieli zweryfikować swoje praktyki reklamowe oraz dokumentację cenową. Przede wszystkim istotne będzie stałe monitorowanie stosowanych opłat oraz przegląd planowanych kampanii reklamowych.
Już teraz zapraszamy do obserwowania naszego bloga – niebawem poruszymy kolejny aspekt związany ze zmianami w ramach dyrektywy: nowe regulacje dla platform marketplace.
[1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta; https://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/TXT/?uri=CELEX:32019L2161
[2] https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12348651
[3] Np. decyzja nr RKR-1/2018.
