Polski Ład a składka zdrowotna – wątpliwości ciąg dalszy: wyjaśnienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Rewolucyjne zmiany w Polskim Ładzie nie mogły ominąć składki zdrowotnej. Przepisy są nieprecyzyjne i przysparzają wielu wątpliwości. W tym zakresie, właśnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnił swoje pierwsze wyjaśnienia dotyczące rozliczania składki zdrowotnej.

Linki do wyjaśnień znajdują się poniżej: 

Składka zdrowotna w przypadku prowadzenia kilku rodzajów działalności B2B 

Jak dotąd największe wątpliwości dotyczą ustalania kwoty składek w przypadku prowadzenia kilku działalności B2B. 

Chodzi o kwestię sumowania dochodów dla potrzeb ustalenia podstawy wyliczenia składki zdrowotnej, czyli np. w sytuacji, w której przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą jest jednocześnie wspólnikiem w spółce (np. jawnej, nieopodatkowanej podatkiem CIT). Problem dotyczy przede wszystkim sytuacji, w której w jednym z tych źródeł przychodów powstanie strata. 

ZUS wskazuje, że dochody sumują się, jednak na potrzeby składki zdrowotnej nie występuje pojęcie straty. Dodaje, że w sytuacji, w której dochód wynosi 0, to do podstawy wymiaru składki uwzględnia się minimalne wynagrodzenie. Czyli, jeżeli osoba prowadząca jednoosobową działalność w danym miesiącu ma dochód 5000 zł, a z tytułu bycia wspólnikiem ma stratę 1000 zł to sumując dochody, powinien uwzględnić 5000 zł plus wartość minimalnego wynagrodzenia. 

Niestety, odpowiedź tę można uznać za profiskalną i naszym zdaniem, istnieje wiele argumentów za bardziej korzystnym dla podatnika podejściem do sumowania dochodów w przypadku dwóch lub więcej prowadzonych działalności.  

Poza tym, wydaje się, że nie powinno być już żadnych wątpliwości w przypadku rozliczania osób, które są wspólnikami spółek innych niż transparentne podatkowo, podlegających obowiązkowej składce zdrowotnej, tj. p.. wspólnik spółki komandytowej czy jednoosobowej sp. z o.o. W takim przypadku, składkę powinno się obliczać osobno od każdej takiej spółki, a podstawą jej wyliczenia dla każdej takiej spółki odrębnie będzie kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. 

Składka zdrowotna dla cudzoziemca pełniącego na mocy aktu powołania funkcję w polskiej spółce prawa handlowego  

ZUS potwierdził w swoich wyjaśnieniach, że nie ma obowiązkowych składek zdrowotnych dla cudzoziemców pełniących funkcję w polskich spółkach prawa handlowego, którzy nie posiadają miejsca zamieszkania w Polsce – dodatkowe obciążenie dotyczy tylko tych osób, dla których właściwy jest polski system ubezpieczeń. 

W przypadku obywateli UE/ EOG/ Szwajcarii oraz obywateli państw trzecich, z którymi Polska podpisała dwustronną międzynarodową umowę o zabezpieczeniu społecznym sytuacja wydaje się prosta – jeżeli właściwy jest dla nich inny niż polski system ubezpieczeń – to w dalszym ciągu nie będą objęci polskimi składkami, w tym od 1 stycznia 2022 r. nie będą zobowiązani do opłacania składki zdrowotnej.  

Powyższa kwestia nadal budzi jednak szereg wątpliwości w przypadku obywateli państw trzecich, z którymi Polska nie ma zawartej umowy o koordynacji zabezpieczeń społecznych.

Dość lapidarne i niewiążące wyjaśnienia ZUS oraz nieprecyzyjne przepisy powodują, że możemy się spodziewać, że dopiero w praktyce okaże się, jak będą interpretowane przepisy o obowiązkowej składce zdrowotnej w przypadku cudzoziemców z państw trzecich, z którymi nie wiąże nas umowa o koordynacji.

Co dalej ze składką zdrowotną? 

ZUS potwierdził i wyjaśnił wiele kwestii. Niemniej, biorąc pod uwagę niejednoznaczność przepisów, w dalszym ciągu istnieje szereg wątpliwości.

Możemy się spodziewać, że organy podatkowe i ZUS będą wydawać kolejne objaśnienia i wyjaśnienia do wprowadzanych przepisów. Poza tym, dużo się również dowiemy, gdy tylko zostaną zamieszczone pierwsze nowe wzory formularzy PIT / ZUS, które będą uwzględniały nowe przepisy.  

Na bieżąco będziemy Państwa informować o dalszych takich wyjaśnieniach organów podatkowych / ZUS.  

Niemniej, biorąc pod uwagę niejednoznaczność i nieprecyzyjność nowych przepisów, możemy spodziewać się sporów, w których pracodawcy i przedsiębiorcy będą mieć szanse przeforsować korzystniejszą interpretację nowych przepisów.

Zapraszamy również na naszą specjalną stronę poświęconą tematyce Polskiego Ładu, gdzie na bieżąco eksperci O&W będą komentować najnowsze zagadnienia i rozwiewać wątpliwości!

Autor: Piotr Mamiński

Autor: Katarzyna Łozińska

SENIOR ASSOCIATE | ADWOKAT | OW LEGAL katarzyna.lozinska@olesinski.com Więcej

Autor: Magdalena Kocylowska