ULGA DLA KLASY ŚREDNIEJ W PRZYPADKU ROZLICZEŃ MAŁŻEŃSKICH – PRZEWODNIK MINISTERSTWA FINANSÓW

Ministerstwo Finansów na swojej stronie zamieściło przewodnik dotyczący stosowania przepisów tzw. ulgi dla klasy średniej przez podatników. W opublikowanym poradniku ministerstwo wskazuje, że wspólne małżeńskie zeznanie podatkowe przy zastosowaniu ulgi może być korzystne osobom, które zdecydują się na taką formę rozliczenia.

Ulga dla klasy średniej przysługuje podatnikom, których roczne przychody uzyskane ze stosunku pracy oraz z działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych mieszczą się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł. Ulga dla klasy średniej ma na celu zniwelowanie negatywnych skutków regulacji obowiązujących od 1 stycznia 2022 roku i zakładających brak możliwości odliczenia od podatku PIT składki zdrowotnej.

Wspólne rozliczanie małżonków a ulga dla klasy średniej

Wprowadzony od nowego roku Polski Ład zakłada, że stosowanie ulgi dla klasy średniej będzie możliwe również przy wspólnym rozliczeniu małżeńskim. Niemniej art. 26 ust. 4c ustawy o PIT budzi wiele kontrowersji.

Zgodnie z przewodnikiem małżonkowie mogą rozliczyć ulgę dla klasy średniej w zeznaniu rocznym na dwa sposoby:

1) Indywidualnie każdy małżonek – jeżeli przychód roczny danego małżonka mieści się w przedziale pomiędzy 68 412 a 133 692 zł.

2) Wspólnie – rozwiązanie może być zastosowane jedynie wtedy, jeżeli połowa łącznych rocznych przychodów małżonków mieści się w przedziale uprawniającym do skorzystania z ulgi dla klasy średniej (między 68 412 a 133 692 zł). Wówczas dla każdego z małżonków podstawą do wyliczenia ulgi dla klasy średniej jest kwota połowy sumy wspólnych przychodów.

Małżonkowie mogą wybrać jedną tych opcji w rozliczeniu rocznym (nie mogą ich mieszać tzn. jeden małżonek skorzysta z opcji nr 1, a drugi z opcji nr 2). Ministerstwo Finansów twierdzi, że opcja nr 2 będzie dostępna również dla małżonków, gdy jeden z nich nie posiada dochodów (biorąc pod uwagę metodologię rozliczania podatku w deklaracjach małżeńskich, w tym przypadku istnieje wątpliwość w jaki sposób małżonek bez dochodów mógłby odliczyć ulgę).

Przykład 1: jeśli jeden z małżonków osiąga przychód w wysokości 60 tys. zł, natomiast drugi 140 tys. zł rocznie, to ulga dla klasy średniej obliczana jest dla każdego z małżonków od kwoty 100 tys. zł. (60 tys. + 140 tys. = 200 tys. / 2 = 100 tys. zł), jeśli wybiorą opcję nr 2.

Przykład 2: jeden z małżonków w trakcie roku podatkowego zarobił 200 tys. zł przychodu (przekracza dopuszczalny limit), natomiast drugi małżonek 100 tys. zł (posiada prawo do skorzystania z ulgi dla klasy średniej). Przy zastosowaniu tej opcji wyłącznie drugi małżonek pomniejszy swoje przychody o kwotę ulgi przy wyborze opcji nr 1 (w przypadku opcji nr 2, żaden z nich nie miałby prawa do ulgi).

Przykład 3: małżonkowie uzyskali odpowiednio 90 tys. i 50 tys. zł. W tym przykładzie z ulgi dla klasy średniej mogą skorzystać na dwa sposoby: każdy małżonek wspólnie (opcja 2), ponieważ połowa łącznych przychodów mieści się w przedziale limitu przychodów (70 tys. zł) albo tylko ten małżonek (opcja 1), którego przychody mieszczą się w limicie (90 tys. zł).

Przykład 4: małżonek osiągnął roczne przychody na poziomie 200 tys. zł. Z kolei drugi małżonek w trakcie roku nie osiągnął żadnych przychodów. Połowa łącznych przychodów w tym przypadku równa się 100 tys. zł, a więc we wspólnym rozliczeniu rocznym podatnicy mogą skorzystać z ulgi dla klasy średniej (opcja 2). Jednakże wydaje się, że technicznie z ulgi będzie mógł skorzystać tylko małżonek osiągający dochody, ponieważ najpierw każdy z małżonków indywidualnie odlicza kwoty pomniejszające dochód oraz ulgi (w tym ulgę dla klasy średniej), a dopiero potem łączy się wspólne dochody dla celów ustalenia wspólnej podstawy opodatkowania i obliczenia podatku PIT (technicznie małżonek bez dochodów nie ma jak odliczyć ulgi wyliczonej od połowy sumy wspólnych przychodów).

Co dalej z ulgą dla klasy średniej?

Wydane wyjaśnienia w postaci przewodnika to krok w dobrą stronę. Pozostaje jednak jeszcze kilka wątpliwości w przypadku wspólnego rozliczenia i ulgi dla klasy średniej, gdy jeden z małżonków nie ma żadnych przychodów. Pozytywnie oceniamy też zastosowanie korzystnej dla podatników wykładni przepisów w zakresie rozliczeń małżeńskich. Z punktu widzenia formalnoprawnego, opublikowane poradniki ministerstwa nie mają żadnej mocy wiążącej i chroniącej podatników. Kolejnym krokiem w dobrą stronę byłoby pojawienie się oficjalnych wyjaśnień Ministra Finansów (np. interpretacja ogólna albo objaśnienia podatkowe), które będą chronić podatników stosujących się do takich interpretacji czy objaśnień.

Autor: Piotr Mamiński

Autor: Mateusz Ostrzygalo

CONSULTANT | OW TAX mateusz.ostrzygalo@olesinski.com