10 maj Ustawa wdrożeniowa dla funduszy UE na lata 2021-2027 – aktualizacja
6 maja Prezydent podpisał ustawę o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027. Z jej treścią można zapoznać się tutaj: akt prawny (sejm.gov.pl). Ustawa będzie następcą tzw. ustawy wdrożeniowej, która regulowała wydatkowanie środków z perspektywy finansowej UE na lata 2014-2020. Ustawa rozszerza też stosowanie funduszowej specustawy COVIDowej.
Główne założenia ustawy wdrożeniowej
Nowa ustawa będzie nie tylko określać warunki wypłacania środków z funduszy strukturalnych finansujących programy FENG czy FENIKS – ma także stanowić ramy prawne dla wydatkowania pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy (KPO).
Ustawa w dużym stopniu implementuje i doprecyzowuje zapisy rozporządzeń unijnych[1]. Podobnie jak stara ustawa wdrożeniowa, regulować będzie ramy instytucjonalne dla wdrażania funduszy UE, przepływy finansowe, zasady dotyczące kontroli, wyboru projektów czy procedury odwoławczej. Istotne zmiany w stosunku do starej perspektywy finansowej zaszły np. w kwestii przetwarzania danych osobowych.
Co ciekawe, przy okazji ustawa rozszerza stosowanie ustawy z 3 kwietnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19. Przepisy funduszowej specustawy COVIDowej mają mieć teraz odpowiednie zastosowanie do realizacji i rozliczania programów operacyjnych w związku z wystąpieniem skutków kryzysu wywołanego przez konflikt zbrojny na terytorium Ukrainy w 2022 r. Tym samym, w związku z wojną na Ukrainie można zawieszać wytyczne dotyczące funduszy UE, uznać za kwalifikowane wydatki na niezrealizowane cele, a także zmienić zapisy umowy o dofinansowanie w zakresie wynikającym z zatwierdzonych kryteriów wyboru projektów.
Dalsze etapy prac
Zdecydowana większość przepisów wprowadzanych ustawą wejdzie w życie po 14 dniach od jej ogłoszenia. Jednym z wyjątków jest nowelizacja specustawy COVIDowej, która wchodzi w życie następnego dnia po ogłoszeniu, ale z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r. Pozostaje nam czekać na publikację, która zapewne wkrótce nastąpi. Z niecierpliwością czekamy również na zatwierdzenie przez Komisję Europejską poszczególnych programów operacyjnych. Trwają ich negocjacje z KE. Mamy także nadzieję, że Polsce uda się ostatecznie porozumieć z Komisją w sprawie uruchomienia KPO.
[1] w szczególności rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1060/2021 z 24 czerwca 2021 r.