26 lip Idą zmiany w CIT dotyczące transakcji z rajami podatkowymi – czy na lepsze?
W najbliższym czasie prawdopodobnie wejdą spore zmiany w podatku dochodowym od osób prawnych[1]. Jak wynika z projektu ustawy, nie ominą one przepisów w zakresie cen transferowych, w szczególności tych, dotyczących transakcji z rajami podatkowymi.
Zapowiadane zmiany mają uprościć przepisy, co należy ocenić pozytywnie. Wciąż jednak nakładają duże obciążenia administracyjne na podatników.
Zmiana progów istotności
Najważniejsza proponowana zmiana dotyczy progów istotności. Progi dokumentacyjne dla pośrednich transakcji towarowych oraz finansowych zostaną podniesione – z wcześniejszych 500 tys. zł do 2,5 mln zł. Zmiana w wypadku transakcji towarowych jest podyktowana przekonaniem, iż są to transakcje niskiego ryzyka.
Przy transakcjach finansowych próg ma być podwyższony, ponieważ dotyczy kwoty pożyczki, a nie odsetek. Dodatkowo potencjalne korzyści podatkowe przy kwocie 500 tys. zł są niewielkie.
W przypadku transakcji bezpośrednich próg istotności również wzrośnie – z 100 tys. zł do 200 tys. zł. Ustawodawca uzasadnia te zmiany potrzebą urealnienia progów. W konsekwencji podatnik zostanie częściowo odciążony przy obowiązkach związanych z transakcjami cechującymi się niskim ryzykiem przerzucenia dochodów do rzeczywistego właściciela w raju podatkowym.
Zmiana w treści domniemania beneficjenta rzeczywistego
Zmianie ulec może również przepis dotyczący rzeczywistego właściciela należności. Obecna treść zakłada, że rzeczywisty właściciel należności wynikającej z transakcji znajduje się w raju podatkowym, jeżeli dostawca podatnika dokonuje rozliczeń z podmiotem rajowym.
Ustawodawca zamierza uprościć ten przepis. Po zmianach nie będzie obowiązku sporządzenia dokumentacji lokalnej, jeśli spełni się jeden z tych dwóch warunków:
- brak rozliczenia z podmiotem rajowym (w takim wypadku nie ma możliwości przekazania środków pieniężnych),
- brak powiązania dostawcy podatnika z podmiotem rajowym.
Aby wykazać, że rzeczywisty właściciel dostawcy nie ma miejsca zamieszkania, siedziby lub zarządu na terenie lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. raj podatkowy) można posłużyć się złożonym przez dostawcę oświadczeniem. Jeżeli podatnik wiedział lub mógł wiedzieć, że treść oświadczenia nie jest zgodna ze stanem faktycznym, będzie musiał sporządzić dokumentację lokalną mimo posiadania oświadczenia.
Regulacje w zakresie wszystkich transakcji rajowych będą w jednym miejscu
Proponowana jest również zmiana porządkowa. Obecnie przepis w zakresie transakcji z podmiotami powiązanymi z rajów podatkowych znajduje się w art. 11k ust. 2a ustawy o CIT, zaś pozostałe przepisy dotyczące transakcji rajowych w art. 11o.
Ustawodawca proponuje wykreślenie ust. 2a z art. 11k i przeniesienie do art. 11o. Dzięki temu regulacje w zakresie wszystkich transakcji rajowych znajdą się „w jednym miejscu”.
Zmiany już w tym roku?
Projekt zakłada również możliwość stosowania nowych przepisów wstecznie. Obejmuje on transakcje kontrolowane i inne transakcje rozpoczęte i niezakończone przed 1 stycznia 2021 r. lub rozpoczęte po 31 grudnia 2020 r. Oznacza to, że potencjalnie już w bieżącym roku przedsiębiorcy mogą zastosować nowe przepisy, jeśli wejdą one w życie.
W ramach konsultacji stanowisko zajęło wiele podmiotów m.in. Związek Banków Polskich, Francusko-Polska Izba Gospodarcza czy Krajowa Izba Doradców Podatkowych. Trudno w tej chwili określić, w jakim kształcie, a przede wszystkim kiedy, proponowane zmiany wejdą w życie. Obecnie podatnicy wciąż funkcjonują w rzeczywistości, w której powinni weryfikować transakcje bezpośrednie w wysokości 100 tys. zł oraz pośrednie w wysokości 500 tys. zł.
[1] Analogiczna nowelizacja będzie również dotyczyć podatku dochodowego od osób fizycznych.