08 lis Podatek od nieruchomości – co zmienia się od 1 stycznia 2025 roku?
Od wielu miesięcy trwają prace nad nowelizacją ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która zmieni zasady opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Ministerstwo Finansów przedstawiło aż trzy wersje projektu nowelizacji. Pierwsza, zaprezentowana w czerwcu, została bardzo krytycznie oceniona przez przedsiębiorców – stąd projekt 2.0, który uwzględnił zgłoszone przez nich postulaty. Natomiast projekt 3.0 (z października 2024) zawiera głównie poprawki do uwag zgłoszonych przez samorządy terytorialne (organy podatkowe) i to właśnie projekt w wersji 3.0 został wniesiony do sejmu.
Aby nowe przepisy mogły obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku, ustawa wprowadzająca zmienione zasady opodatkowania podatkiem od nieruchomości musi zostać opublikowana w Dzienniku Ustaw do 30 listopada 2024 roku. Zostało więc już naprawdę niewiele czasu na przeprowadzenie całego procesu legislacyjnego, a następnie uchwalenie i opublikowanie ustawy. Dlatego na etapie prac parlamentarnych nad projektem 3.0 raczej nie należy spodziewać się znaczących zmian.
Na jakie zmiany powinniśmy się przygotować?
Nowe definicje budynku i budowli na potrzeby podatku od nieruchomości
Zgodnie z projektem 3.0, od nowego roku podatnicy będą musieli dokonać klasyfikacji wykorzystywanych w działalności gospodarczej obiektów budowlanych w oparciu o zupełnie nowe definicje budynku i budowli, które nie zawierają odwołania do przepisów prawa budowlanego.
Budynkiem będzie obiekt wzniesiony w wyniku robót budowlanych, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Obiekt musi być też trwale związany z gruntem oraz wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych. Dodatkowo ma posiadać fundamenty i dach. Definicją budynku nie będą natomiast objęte obiekty, w których są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, występujące w kawałkach, postaci ciekłej lub gazowej, których podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym ich funkcję jest pojemność.
Budowlą od nowego roku będą obiekty wzniesione w wyniku robót budowalnych (także w przypadku, gdy stanowią część obiektu niewymienionego w ustawie), takie jak:
- obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w (nowym) załączniku nr 4 do ustawy, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem;
- elektrownia wiatrowa, jądrowa i fotowoltaiczna, a także biogazownia rolnicza, magazyn energii, kocioł, piec przemysłowy, kolej linowa, wyciąg narciarski oraz skocznia (w części niebędącej budynkiem) – wyłącznie w zakresie ich części budowlanych;
- urządzenie budowlane – przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także inne urządzenie techniczne bezpośrednio związane z budynkiem lub obiektem, o którym mowa w punktach a i b, niezbędne do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem;
- urządzenie techniczne inne niż wymienione w punktach a-c – wyłącznie w zakresie jego części budowlanych;
- fundamenty pod maszyny oraz pod urządzenia techniczne – jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Na co jeszcze warto zwrócić uwagę w projekcie 3.0?
Urządzenia budowlane i urządzenia techniczne
Definicja budowli w projekcie 3.0 pokazuje, że Ministerstwo Finansów nieznacznie zmieniło budzącą zastrzeżenia kategorię urządzenia budowlanego, które ma być uznawane za budowlę. Zgodnie z wcześniejszymi propozycjami, urządzeniami budowlanymi miały być urządzenia techniczne „związane z budynkiem lub budowlą (…), bezpośrednio zapewniające możliwość ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem”. Projekt 3.0 zakłada, że muszą one być niezbędne do użytkowania budynku lub budowli zgodnie z przeznaczeniem. Ta drobna zmiana może nieco ograniczyć opodatkowanie podatkiem od nieruchomości urządzeń budowlanych.
Jednocześnie w ramach uwag zgłaszanych do projektu 2.0 przedsiębiorcy proponowali, aby z kategorii urządzeń budowlanych wyłączone zostały węzły cieplne, transformatory, rozdzielnice, urządzenia rozdzielnicze i urządzenia do nich podobne. Tak się jednak nie stało. Może to zatem skutkować opodatkowaniem wysoko cennych aktywów niezbędnych dla procesu zaopatrzenia w energię cieplną i elektryczną.
Trudno będzie także jednoznacznie ocenić, jakie urządzenia obejmuje definicja urządzeń technicznych, stanowiących urządzenie budowlane i tym samym opodatkowanych jak budowla, ponieważ ma ona charakter katalogu otwartego. W projekcie 3.0 nie doprecyzowano też, czy za urządzenie techniczne powinny być uznawane obiekty wewnątrz, czy na zewnątrz budynków. Konsekwencją takiego brzmienia przepisów od nowego roku może być opodatkowanie wszelkiego typu urządzeń u przedsiębiorców.
Opodatkowanie budowli znajdującej się w budynku
Resort nie zrezygnował też z koncepcji opodatkowania budowli w budynkach podkreślając, że umieszczenie budowli lub jej części w budynku nie oznacza, że przedmiotem opodatkowania jest wyłącznie budynek, z pominięciem obiektu znajdującego się w jego wnętrzu. Może się więc ostatecznie okazać, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegać będą m.in. różnego rodzaju rurociągi znajdujące się w zakładach produkcyjnych.
Rozbudowana lista obiektów będących budowlami – załącznik nr 4
W porównaniu do poprzednich wersji projektu, istotnym zmianom uległ również załącznik nr 4, do którego dodano nowe obiekty uznawane za budowle i podlegające opodatkowaniu. Lista tych obiektów zawiera m.in.:
- otwarty katalog obiektów sportowych, podlegających opodatkowaniu jako budowla (bez dookreślenia, o jakie konkretnie obiekty chodzi);
- większą liczbę obiektów w ramach stacji uzdatniania wody (zbiornik wody surowej, hala technologiczna, zbiornik retencyjny wody uzdatnionej, odstojnik wód popłucznych);
- większą liczbę obiektów w ramach oczyszczalni ścieków (m.in.: stacja zlewna, przepompownia ścieków oczyszczonych, osadnik wstępny, osadnik wtórny, reaktor biologiczny, komora tlenowa, komora rozdziału);
- wolnostojące instalacje przemysłowe (zgodnie z projektem 2.0, takie instalacje były wprost wymienione w definicji budowli, a opodatkowaniu miały podlegać wyłącznie ich części budowlane. W trzeciej wersji projektu zrezygnowano z tej preferencji);
- wagę samochodową, wagę kolejową;
- przekrycie namiotowe, powłokę pneumatyczną, pawilon sprzedaży ulicznej, pawilon wystawowy – trwale związane z gruntem.
Nowe wątpliwości dotyczące podatku od nieruchomości
Oceniając projekt 3.0 należy wskazać, że problematyczne będzie nie tylko stosowanie nowych definicji budynku i budowli, ale także kwalifikowanie konkretnych obiektów jako urządzenia budowlane i urządzenia techniczne. Z jednej strony projekt zawiera np. konkretne przykłady budowli wymienione w załączniku nr 4, z drugiej wprowadza otwarte kategorie, takie jak wolnostojące, trwale związane z gruntem instalacje przemysłowe. Daje to swobodę do uznawania za budowle różnych składników majątkowych.
Dłuższy termin na złożenie deklaracji na podatek od nieruchomości
W 2025 roku deklarację na podatek od nieruchomości będzie można złożyć do 31 marca. Podatnicy chcący skorzystać z tej możliwości będą musieli poinformować o tym właściwy organ podatkowy w formie stosownego oświadczenia, a także wpłacić na rachunek właściwej gminy miesięczne raty podatku od nieruchomości za styczeń, luty i marzec. Ich wysokość powinna odpowiadać średniej miesięcznej kwocie podatku należnego za 2024 r.
Jak się przygotować do zmian w podatku od nieruchomości?
Wejście w życie projektowanych przepisów może spowodować zmianę kwalifikacji danego obiektu na potrzeby jego opodatkowania. Warto zatem odpowiednio przygotować się do złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości na 2025 rok i dokonać szczegółowego przeglądu poszczególnych składników majątku. Taki przegląd pozwoli ocenić, jak nowe przepisy wpłyną na zakres opodatkowania poszczególnych obiektów budowlanych. Mogą one bowiem oznaczać konieczność zapłaty wyższego podatku.
W związku z nadchodzącymi zmianami chętnie wesprzemy w tym procesie – zachęcamy do kontaktu.